عفونت ادراری در نوزادان و کودکان
مراقبت از نوزاد و کودک
عفونت ادراری در کودکان چیست؟ عفونت ادراری در كودكان يک بيماری نسبتا شايع است؛ به طوری كه ۳ تا ۵ درصد دختران و ۱ درصد پسران عفونت ادراری را تجربه می كنند.
عفونت ادراری به علت وارد شدن ميكروب به مجاری ادرار ايجاد می شود. چنانچه عفونت فقط مثانه را درگير كند عفونت مثانه یا «سيستيت» و اگر كليه را درگير كند «پيلونفريت» ناميده می شود. اين بيماری می تواند باعث تخريب قسمتی از كليه شده يا ايجاد فشار خون و نارسايی كليه نمايد و از اين رو اهميت زيادی دارد.
ميكروب های ايجادكننده عفونت اكثرا ميكروب های موجود در دستگاه گوارش هستند. در نتیجه تماس طولانی قسمت دستگاه تناسلی با مدفوع بخصوص در شیرخواران میتواند منجر به عفونت ادراری در کودکان شود.
دلایل ایجاد عفونت ادراری ادرار راهی برای خروج مواد مضر و اضافی بدن است و حاوی میکروب‌های مضری می‌باشد. یکی از دلایل ابتلای کودکان به این بیماری، نگهداشتن طولانی مدت ادرارشان است. این علت به خصوص در بچه‌هایی که به تازگی از پوشک گرفته شده‌اند بیشتر دیده میشود.
همچنین عدم رعایت بهداشت هنگام تعویض پوشک یا ادرار کردن در کودکانی که به تنهایی دستشویی می‌روند نیز از دیگر عوامل ابتلا به عفونت ادراری در کودکان محسوب میشود.
استفاده از دستمال بعد از ادرار کردن به شیوه نادرست نیز میتواند از مهم‌ترین دلایل این بیماری به خصوص در دخترها به دلیل فاصله کوتاه مقعد تا دستگاه تناسلی و مجاری ادراری آن‌ها باشد.
احتمال ابتلا به عفونت ادراری در بچه‌هایی که از برای حمام وان استفاده می‌کنند یا زیاد به استخر می‌روند، کودکانی که عفونت دیگری در بدنشان دارند یا سیستم ایمنی‌شان هنوز ضعیف است، بیشتر از سایر کودکان است و نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
عفونت ادراری در کودکان پسر یک ساله به دلیل ختنه کردن بیشتر دیده میشود. علائم عفونت ادراری در کودکان پسر در این بازه سنی و پس از ختنه کردن با ملتهب شدن، تب، بی‌قراری و درد شدید برای کودک همراه است.
علائم عفونت ادراری در کودکان علائم عفونت ادراری نوزادان با کودکان بزرگ‌تر کمی متفاوت است. اگر نوزاد شما به این بیماری مبتلا شود احتمالا علائمی مانند: تب، استفراغ غیرطبیعی، بهانه‌گیری و گریه کردن زیاد و بدون علت، افت دمای بدن، بی‌حال شدن و بی‌قراری هنگام ادرار کردن را داشته باشد.
روش تشخیص عفونت ادراری چیست؟ عفونت ادراری با آزمایش و کشت ادرار قابل تشخیص است. نمونه باید به صورت استریل گرفته شود و در فاصله کمتر از ۲ ساعت تحویل آزمایشگاه شود ، همچنین بهتر است در صورت کشت مثبت قبل از شروع آنتی بیوتیک توسط پزشک مجددا کشت فرستاده شود.
در صورت تب گاه نیاز به انجام آزمایش خون برای مشخص شدن شدت عفونت وجود دارد.حتی در نوزادان که عفونت ادراری با تب دارند باید کشت مایع نخاع انجام شود چون در این سن میکرب به راحتی میتواند وارد مغز شده و مننژیت ایجاد نماید.
پیشگیری از عفونت ادراری در کودکان جلوگیری کامل از عفونت‌های ادراری در دوران کودکی امکان پذیر نیست، اما با انجام اقداماتی میتوانید خطر ابتلاء کودک خود به این عفونت‌ها را کاهش دهید. توصیه‌های زیر ممکن است در این زمینه به شما کمک کند:
در صورت امکان برای شش ماه اول بعد از تولد، به طور انحصاری کودک خود را شیر دهید.
به دختران خود آموزش دهید که در دستشویی، خود را از عقب به جلو با دستمال توالت تمیز کنند.
مطمئن شوید که کودک شما آب و مایعات کافی می‌نوشد و به طور منظم به دستشویی می‌رود.
از تهیه لباس زیر نایلونی و یا مواد مصنوعی برای کودک خود اجتناب کنید.
از صابون‌های معطر و یا حباب حمام استفاده نکنید، در عوض میتوانید از شوینده های ملایم برای شست و شوی کودک استفاده کنید.
برای کاهش خطر ابتلا فرزند خود به یبوست، اقدامات لازم را انجام دهید.
پاسخ به برخی سوالات متداول آیا برای درمان نیاز به بستری کودک وجود دارد؟ تصمیم برای بستری بستگی به سن، شدت علایم، سابقه قبلی عفونت ادراری، نوع میکربی که در کشت ادرار رشد کرده و نوع آنتی بیوتیکی که میکرب به آن حساس است، سونوگرافی کلیه، وضیت کارکرد کلیه و شرایط فرهنگی خانواده دارد. بر طبق عوامل ذکر شده درمان با آنتي بيوتيك خوراكي يا تزريقي به مدت ۷ تا ۱۴ روزانجام مي شود. با درمان آنتي بيوتيكي مناسب، تب و ساير علائم بعد از ۲ يا ۳ روز بهبود واضح مي يابد. چقدر احتمال عود مجدد عفونت ادراری وجود دارد ؟ ۶۰ تا ۸۰ درصد دختراني كه به عفونت ادراري مبتلا می شوند، طي ۱۸ ماه پس از آن مجددا مبتلا خواهند شد. با چه فاصله ای بعد از عفونت ادراری آزمایش ادرار را تکرار کنیم؟ بستگی به شرایط هر کودک طبق توصیه پزشک مربوطه از هر یکماه تا هر یکسال آیا استفاده از صابون بچه یا مواد ضدعفونی کننده بعد از ادرارکردن از عفونت ادراری توصیه میشود؟ توصیه نمیشود و در برخی موارد حتی باعث عود مجدد عفونت میشود.
